Harderwijk

Harderwijk is een van de steden in Nederland waar de geschiedenis nog duidelijk te zien is.

Het is niet alleen te zien aan de gebouwen zelf, de geschiedenis leeft ook nog echt in de straten. Dat kan ook niet anders: Harderwijk is in het verleden ontzettend belangrijk geweest en heeft verschillende privileges gekregen vanuit Denemarken en Zweden. Toch is er weinig bekend over de vroegste geschiedenis van de stad; dat blijft gissen.

 Belangrijk vanaf de 14de eeuw

In de dertiende eeuw kreeg Herdewich al stadsrechten van de graaf van Gelre waarmee de eerste stad op de Veluwe geboren werd. Het was echter de veertiende eeuw waarin Harderwijk écht een belangrijke rol ging spelen. De stad was actief in het Hanzeverbond en de activiteiten waren zelfs in Engeland en Duitsland duidelijk te zien. De schepen vanuit Harderwijk vervoerden vooral zout en haring, maar ook kruiden en wol waren geen uitzondering.

De successen van de stad zouden voortzetten tot 1503.

Dit was zonder enige twijfel een rampjaar voor de stad, waarbij een grote brand een groot deel van het archief verloren ging en veel slachtoffers geëist werden. Een kleine drie jaar later werd Harderwijk opnieuw getroffen, ditmaal door de pest en in 1511 werd de stad overgenomen door Karel van Gelre, die een groot gedeelte van de Veluwe zou onderwerpen aan zijn bewind. Toen de stad in 1528 opnieuw in brand stond, werd Harderwijk het toneel van nationale bezettingen en onderhandelingen.

Het geluk voor de stad was dat het toerisme en de industrie hierna sterk in opbloei kwamen, waardoor er juist meer werkgelegenheid ontstond.
Een ander grote stap vooruit voor Harderwijk en de omgeving was het openen van het Dolfinarium in 1965, dat uit zou groeien tot een trekpleister voor toeristen.

Meer dan een miljoen mensen komen per jaar naar alle zeezoogdieren kijken.

Hoewel het toerisme volop in bloei is en de werkgelegenheid door blijft groeien, is Harderwijk aanzienlijk in belang gedaald op het internationale vlak. Maar de rijke geschiedenis heeft er wel voor gezorgd dat de naam van de stad bekend is in de geschiedenisboeken van Duitsland, Denemarken, Zweden en ver daarbuiten – en het heeft er ook voor gezorgd dat de stad nog altijd een levende geschiedenis in de straten heeft, die veel mensen naar de stad weet te trekken jaarlijks.

Op naar een rustigere periode

Niet alle mensen zijn bekend met het feit dat Harderwijk lange tijd een universiteit had (tot 1811). Karl Linnaeus is dé naam die hieraan verbonden is, samen met De Gorter (hij werd de arts van de dochter van tsaar Peter de Grote). Ook Harderwijk zou bezet worden door de Fransen, maar de branden die gesticht werden, die werden al snel geblust door de bevolking die veel ervaring had met brand in de stad.

Het afsluiten van de Zuiderzee

In 1932 werd de Zuiderzee afgesloten na het rampjaar waarbij grote delen van Nederland onder water kwamen te staan. Het was een nekslag voor Harderwijk, waar meer dan 10 procent van de beroepsbevolking actief was in de visserij.